პლანეტა ვენერა

ყველაფერი ვენერას შესახებ: ძირითადი მახასიათებლები და საინტერესო ფაქტები

      ვენერა მზის სისტემის ერთ-ერთი პლანეტაა, რომელსაც ექსტრემალური პირობები ახასიათებს: მცხუნვარე ტემპერატურა, ვულკანური ამოფრქვევები, ატმოსფეროში გოგირდის მაღალი კონცენტრაცია. 

.რა არის ვენერა?

      ვენერა მზიდან მეორე და მზის სისტემაში სიდიდით მეექვსე პლანეტაა. მისი ასაკი 4.5 მილიარდი წელია. ვენერა ერთადერთი პლანეტაა მზის სისტემაში, რომელიც ბრუნავს თავისი ღერძის გარშემო საათის ისრის საწინააღმდეგო მიმართულებით და არა საათის ისრის მიმართულებით, როგორც სხვა პლანეტები. ითვლება, რომ ეს მოხდა ისეთ დიდ ობიექტთან შეჯახების გამო, როგორიცაა ასტეროიდი, რომელმაც მისი ბრუნვის ღერძი საპირისპირო მიმართულებით შეცვალა.

      ვენერაზე ერთი მზიანი დღე დაახლოებით 116,7 დედამიწის დღეს უდრის. წელიწადი 224,7 დედამიწის დღეს გრძელდება.
ვენერადან მზემდე საშუალო მანძილი 108 მილიონი კმ-ია. ვენერადან დედამიწამდე მანძილი განსხვავდება ორბიტაზე ორი პლანეტის მდებარეობის მიხედვით - 38-დან 261 მილიონ კმ-მდე. არ არსებობს დღეების ფიქსირებული რაოდენობა, რომლის განმავლობაშიც შეგიძლიათ დედამიწიდან ვენერამდე ფრენა, ეს დამოკიდებულია პლანეტების მდებარეობასა და ფრენის ტრაექტორიაზე. 

      1962 წელს Mariner 2-ის კოსმოსურმა ხომალდმა ვენერას 110 დღეში მიაღწია. ხოლო Venus Express-ის კოსმოსურმა ხომალდმა, რომელიც 2005 წლის 9 ნოემბერს გაუშვეს, ვენერას 153 დღეში მიაღწია.

.ვენერას მახასიათებლები

      ვენერას რადიუსი 6 ათასი კმ-ია, მასა 4.87×1024 კგ. შედარებისთვის, დედამიწის რადიუსი 6.3 ათასი კმ-ია, მასა კი 5.9736×1024 კგ. 
      ვენერა მზის სისტემაში ყველაზე ცხელი პლანეტაა. მისი ზედაპირის საშუალო ტემპერატურა 462°C-ია. ეს ორჯერ მეტია მერკურის, მზესთან ყველაზე ახლოს მდებარე პლანეტის, საშუალო ტემპერატურაზე. მერკურის ატმოსფერო ძალიან თხელია, ამიტომ სითბო თავისუფლად იშლება კოსმოსში. ხოლო ვენერას ძალიან მკვრივი ატმოსფერო აქვს, 96% ნახშირორჟანგი. CO₂-ის მაღალი შემცველობა იწვევს მუდმივ სათბურის ეფექტს და სითბოს იჭერს პლანეტაზე.
ვენერას ატმოსფერო
      ნახშირორჟანგისა და აზოტისგან შედგება. ატმოსფეროში ასევე არის გოგირდმჟავას ღრუბლები, რომლებიც მზის სინათლის დაახლოებით 75%-ს ირეკლავენ და პლანეტის ზედაპირს ფარავენ.
ვენერას ატმოსფერული წნევა გაცილებით მაღალია, ვიდრე დედამიწის. ის დაახლოებით 90 ბარია, რაც უდრის დედამიწაზე წყლის ქვეშ დაახლოებით 910 მეტრის სიღრმეზე არსებულ წნევას.
უნდა აღინიშნოს, რომ ვენერას თანამგზავრები არ ჰყავს.
ვენერას შიგნით რკინისა და ნიკელის ნახევრად გამდნარი ბირთვია. მას გარს აკრავს გამდნარი  მანტია და მყარი ქერქი.
      არსებობს ჰიპოთეზა, რომ დიდი ხნის წინ ვენერა დედამიწის მსგავსი იყო, მას ოკეანეები, ლურჯი ცა და თეთრი ღრუბლები ჰქონდა. 4.5 მილიარდი წლის წინ მზე უფრო პატარა და მკრთალი იყო, ვიდრე ახლაა. მაგრამ ზრდასთან ერთად, ის უფრო კაშკაშად ანათებდა და ამის გამო ვენერა უფრო ცხელი გახდა.
ოკეანეებმა აორთქლება დაიწყეს, ატმოსფეროში დიდი რაოდენობით წყალი შევიდა, ორთქლმა სითბოს შენარჩუნება დაიწყო და ზედაპირის ტემპერატურამ მატება. ამ ყველაფერმა ძლიერი სათბურის ეფექტი გამოიწვია და ვენერაართლაც სათბურს დაემსგავსა.
     
      მზე აგრძელებს დაბერებას და გაცხელებას, ამიტომ არსებობს ჰიპოთეზა, რომ რამდენიმე ასეული მილიონი წლის შემდეგ დედამიწას შეიძლება იგივე ბედი ეწიოს, რაც ვენერას.


.როგორ გამოიყურება ვენერა?

     პლანეტის ატმოსფერო გოგირდითაა გაჯერებული, ამიტომ კოსმოსური ხომალდის მიერ გადაღებულ სურათებში მას მოყვითალო-თეთრი ელფერი აქვს. ვენერას აქვს მთები, ბორცვები, ვაკეები, ვულკანები და ორი კონტინენტი - იშთარის მიწა და აფროდიტეს მიწა. პირველი ავსტრალიის ზომისაა, მეორე კი - სამხრეთ ამერიკის ზომის. 
     ვენერას, როგორც ცის ყველაზე კაშკაშა ობიექტის, შეუიარაღებელი თვალით დანახვა მზის ამოსვლამდე ცოტა ხნით ადრე ან მზის ჩასვლიდან გარკვეული დროის შემდეგაც შეიძლება. ვენერას, მთვარის მსგავსად, ფაზები აქვს: დედამიწასთან მიახლოებისას, ის ჩვენს წინაშე ნახევარმთვარის სახით ჩნდება, ხოლო დაშორებისას მრგვალი დისკს ჰგავს.
     ვენერა პირველი ციური სხეულია, რომელსაც საღამოს ვხედავთ და უკანასკნელი, რომელიც დილით მზის ამოსვლამდე ამოდის. თუ მზის ჩასვლისას ან გამთენიისას ცაზე უჩვეულოდ კაშკაშა „ვარსკვლავს“ დაინახავთ, მაშინ იცოდეთ, რომ ეს ვენერაა.
      როდესაც ვენერა აღმოაჩინეს
მის შესახებ პირველი ჩანაწერები ძვ. წ. 1600 წელს ბაბილონელებს შორის გაჩნდა. მათ მისი გამოჩენის დრო დააფიქსირეს. 1610 წელს გალილეო გალილეიმ პლანეტის ფაზები ტელესკოპის გამოყენებით დააფიქსირა.  1639 წელს ინგლისელმა ასტრონომმა ჯერემი ჰოროკსი პირველად დააკვირდა ვენერას ტრანზიტს მზის დისკზე - ვენერა ზუსტად მზესა და დედამიწას შორის მდებარეობდა და მზის დისკის მცირე ნაწილს ფარავდა. 
1761 წელს მიხეილ ლომონოსოვმა ჩვეულებრივი ტელესკოპით აღმოაჩინა, რომ ვენერას ატმოსფერო აქვს. როდესაც ის მზის დისკოს მიუახლოვდა, პლანეტის გარშემო მანათობელი რგოლი წარმოიქმნა და მისი დისკი თითქოს ნისლიანი გახდა. ასე გაჩნდა ტერმინი „ლომონოსოვის ფენომენი“ - ოპტიკური ეფექტი, რომელიც ხდება მაშინ, როდესაც ვენერა მზის დისკოს გადაკვეთს და აჩვენებს, რომ მას ატმოსფერო აქვს.
ის ვენერას სილუეტის გარშემო თხელ მანათობელ ჰალოს ჰგავს.
     ძველმა რომაელებმა ვენერას სახელი სიყვარულისა და სილამაზის ქალღმერთის პატივსაცემად დაარქვეს. ეს მზის სისტემაში ერთადერთი პლანეტაა, რომელსაც ქალის სახელი ჰქვია. 


.სიცოცხლე ვენერაზე

      ვენერაზე უკიდურესად მაღალი ტემპერატურაა და წყალი არ არსებობს, ამიტომ სიცოცხლე, როგორც ვიცით, აქ ვერ იარსებებს. თუმცა, ზედაპირიდან დაახლოებით 50 კმ სიმაღლეზე, ღრუბლების ზედა ფენებში, ტემპერატურა დაახლოებით +30–70 ℃-ია.


      თუ ეს სტატია თქვენთვის საინტერესო იყო, გაგვიაზიარეთ თქვენი აზრი კომენტარებში და ჩვენ აუცილებლად შემოგთავაზებთ სხვა საინტერესო ინფორმაციას ამ თემაზე.