მოლოდინი და იმედგაცრუება

მოლოდინი და იმედგაცრუება: რთული ფსიქოლოგიური პროცესის ნავიგაცია


ბევრი ჩვენგანი ემოციურ ბარგს ატარებს ბავშვობიდან მოყოლებული, სადაც სიამოვნების მიღების სურვილს მაღალი მოლოდინები ახლდა თან, რაც გვაიძულებს, შინაგანად შევიგრძნოთ არასრულფასოვნების გრძნობა და ვერაფრით ვახერხებთ მისგან განთავისუფლებას. ეს ღრმად ფესვგადგმული გრძნობები შეიძლება შევადაროთ ჩვენი წარსულის დემონებს - ემოციურ რეაქციებს, რომლებიც ჯიუტად ეწინააღმდეგებიან ცვლილებებს ჩვენს ცხოვრებაში. მიუხედავად იმისა, რომ ამ ნეგატიური ნიმუშების წაშლა შეიძლება შეუძლებელი ჩანდეს, იმედი არსებობს.
ბავშვობის ამ გავლენებთან უფრო ეფექტურად გამკლავების სწავლით, შეგვიძლია დავიწყოთ ჩვენი ნამდვილი „მეს“ მიღება, ისეთის როგორიც არის.

მთავარია იმის აღიარება, რომ პირად ქცევასთან დაკავშირებული არარეალური მოლოდინები მუდმივი იმედგაცრუების საფუძველია. როდესაც ჩვენ ვერ ვასრულებთ ამ მაღალ სტანდარტებს - ხშირად ნაკარნახევი საზოგადოებრივი ნორმებით ან თვითდაწესებული ზეწოლით - ჩვენ განვიცდით არა მხოლოდ იმედგაცრუებას, არამედ დამარცხების ღრმა განცდასაც.
მოლოდინსა და იმედგაცრუებას შორის ეს ურთიერთქმედება ქმნის ციკლს, რომლის გარღვევაც რთულია; თუმცა, ამ კავშირის აღიარებით, ჩვენ შეგვიძლია გადავდგათ ნაბიჯები განკურნებისკენ. თვითრეფლექსიაში ჩართვა საშუალებას გვაძლევს ამოვიცნოთ ეს მავნე აზროვნების ნიმუშები და თანდათანობით ჩავანაცვლოთ ისინი მიღწევებისა და ზრდის უფრო ჯანსაღი პერსპექტივებით. საბოლოო ჯამში, ჩვენი არასრულყოფილების, როგორც ადამიანური გამოცდილების ნაწილის მიღება, ხელს უწყობს მდგრადობას და ხელს უწყობს პროგრესს მკაცრი თვითშეფასების ან დაუკმაყოფილებელი მოლოდინების გამო სასოწარკვეთის გარეშე.


არარეალური მოლოდინები საკუთარი თავისგან

არარეალისტურმა მოლოდინებმა საკუთარი თავისგან, შეიძლება მნიშვნელოვნად შეაფერხოს ჩვენი პირადი ცხოვრება და კეთილდღეობა. ამ მოლოდინებმა, რომლებიც ხშირად თვითდაწესებულია, შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტი ზეწოლა და სტრესი, რაც იწვევს იმედგაცრუების და წარუმატებლობის გრძნობასაც კი.

არარეალისტური მოლოდინების ერთ-ერთი გავრცელებული წყაროა პერფექციონიზმი. პერფექციონისტები ხშირად წარმოუდგენლად მაღალ სტანდარტებს აწესებენ საკუთარი თავისთვის, თვლიან, რომ ყველაფერი, რაც უნაკლოა, მიუღებელია. ამან შეიძლება გამოიწვიოს მუდმივი უკმაყოფილებისა და შფოთვის მდგომარეობა, რადგან პრაქტიკულად შეუძლებელია ასეთი მიუღწეველი მიზნების მიღწევა.

არარეალისტური მოლოდინების კიდევ ერთი ფაქტორია სოციალური შედარება. ჩვენ ხშირად ვადარებთ საკუთარ თავს სხვებს, განსაკუთრებით მათ, ვინც, როგორც ჩანს, დიდ წარმატებას აღწევს. ამან შეიძლება შექმნას რეალობის დამახინჯებული ხედვა, რადგან შეიძლება უგულვებელვყოთ კულისებს მიღმა არსებული ძალისხმევა და გამოწვევები, რომელთა წინაშეც სხვები დგანან.

არარეალისტური მოლოდინები ასევე შეიძლება წარმოიშვას წარუმატებლობის შიშიდან. ჩვენ შეიძლება დავისახოთ ზედმეტად ამბიციური მიზნები, რათა თავიდან ავიცილოთ წარუმატებლობისგან გამოწვეული სირცხვილი ან უხერხულობა. თუმცა, ამ მიდგომამ შეიძლება გაზარდოს წარუმატებლობის ალბათობა, რადგან ამან შეიძლება გამოიწვიოს გაჭიანურება, თავის არიდება და მოტივაციის ნაკლებობა.

არარეალური მოლოდინების დასაძლევად მნიშვნელოვანია რეალისტური მიზნების დასახვა, თვითთანაგრძნობის გამოხატვა და პოზიტიური საუბრები საკუთარ თავთან. ჯანსაღი აზროვნების განვითარებით, ჩვენ შეგვიძლია გავაუმჯობესოთ ჩვენი შრომისუნარიანობა, შევამციროთ სტრესი და გავაუმჯობესოთ ჩვენი საერთო კეთილდღეობა.


მუდმივი იმედგაცრუება

ზოგადად ჩვენი ურთიერთობა მოლოდინებთან დროთა განმავლობაში ცხოვრების ნაწილი ხდება. ზოგჯერ ადაპტაციური; ზოგჯერ არაადაპტაციური. ცხოვრებისეული იმედგაცრუების ჩვეული ნიმუში ხშირად გულისხმობს მაღალი მოლოდინების დასახვის, იმედგაცრუების განცდის განმეორებად ციკლს, როდესაც ეს მოლოდინები არ სრულდება და შემდეგ ნეგატიური გამკლავების მექანიზმების გამოყენებას. ამ ციკლმა შეიძლება გამოიწვიოს უიმედობის, წყენის და ხაფანგში ყოფნის განცდა.
იმ ადამიანებს, რომლებიც ხშირად განიცდიან იმედგაცრუებას, შეიძლება გაუჭირდეთ ჯანსაღი ურთიერთობების შენარჩუნება, მიზნების მიღწევა ან ცხოვრებაში სიხარულის და სიყვარულის პოვნა.


მიზეზების იდენტიფიცირება

ადამიანები, ყველა სხვა არასასიამოვნო ემოციასთან ერთად, მიზეზის ძიებით ვუმკლავდებით იმედგაცრუების გამომწვევ ემოციებს. ეს არის ადაპტაციური პრაქტიკა, როდესაც ჩვენ ვადგენთ დისკომფორტზე პასუხისმგებელ პირად ქცევებს და გარემო ელემენტებს. შესაბამისად, ჩვენ შეგვიძლია განმანათლებლური აღმოჩენების ინტეგრირება ჩვენს ცხოვრებაში და მომავალი ქცევების ადაპტირება ტკივილის ხელახალი განცდის თავიდან ასაცილებლად. ჩვენ ამას მიდრეკილებას ვუწოდებთ. გამოცდილებას, რომელსაც სწავლასთან ჰარმონიაში, სიბრძნედ გარდავქმნით და ჩვენი ცხოვრება უმჯობესდება.

სწავლას ჩვენი პოტენციალისკენ მივყავართს. კარენ ჰორნი წერდა: „ხელსაყრელ პირობებში ადამიანის ენერგია საკუთარი პოტენციალის რეალიზებაში იხარჯება“ თუმცა, როდესაც პირობები ირყევა, ეს ენერგიები ფოკუსირებულია იმედგაცრუების გრძნობის მოგვარებაზე, იმის ნაცვლად, რომ საკუთარი პოტენციალის რეალიზებაზე იყოს მიმართული. თუმცა, სწავლის პროცესი შორს არის სრულყოფილისგან.

ხდება რომ ზოგჯერ ჩვენ ვერ ვახერხებთ უფრო ფართო პერსპექტივიდან შევხედოთ ჩვენს თავს და ჩვენს ცხოპვრებას თუ იმედგაცრუება ჩვენს ცხოვრებაში ხშირი სტუმარია, არასწორმა მოლოდინებმა შეიძლება გამოიწვიოს არახელსაყრელი ურთიერთობები საკუთარ თავთან და გარემოსთან. შეიძლება არასწორად მოველოდეთ, რომ შეუძლებელი გზებით ვიმოქმედებთ (პერფექციონიზმი) ან გარემო ბრმად დაემორჩილება ჩვენს სურვილებს. არსებითად, ჩვენი ურთიერთობა სამყაროსთან ისეა სტრუქტურირებული, რომ მუდმივად იმედგაცრუება გამოიწვიოს. უნდა გავითავისოთ რომ ჩვენ არასდროს ვიქნებით იდეალურები და სამყარო არასდროს დაემორჩილება ჩვენს ბრძანებებს.


მკაცრი თვითშეფასება

როდესაც შინაგანად ვართ ფოკუსირებულნი ჩვენს ქცევებზე, შესაძლოა, მკაცრად განვსაჯოთ საკუთარი თავი, ქცევის იდენტიფიცირებისა და კორექტირების ნაცვლად. საკუთარი თავის დასჯა არასრულყოფილებისთვის ან შემთხვევითი წარუმატებლობისთვის კონტრპროდუქტიულია. როზამუნდმა და ბენჯამინ ზანდერმა დაწერეს: „რადგან ამ სამყაროში ჩვენ ვცხოვრობთ ილუზიაში, რომ მხოლოდ საკუთარ თავზე ვართ დაყრდნობილი, ჩვენი კონტროლის მოთხოვნილება ძლიერდება“ და როდესაც თავს გარემოს კონტროლის უუნაროდ ვგრძნობთ, უბრალოდ ვნებდებით.

ალფრედ ადლერმა არასრულფასოვნების კონცეფცია პირველად მოტივაციურ მდგომარეობად შემოიტანა. თუმცა, არასრულფასოვნების გამოცდილება შეიძლება არაადაფტურიც გახდეს. ადლერი განმარტავს, რომ „ყველა ნერვული შეტევა შეიძლება გავიგოთ, როგორც მცდელობა, გავთავისუფლდეთ არასრულფასოვნების გრძნობისგან, რათა მოვიპოვოთ უპირატესობის გრძნობა“

საკუთარი თავის მიმართ არარეალური მოლოდინების პრობლემა ის არის, რომ სიმკაცრე ვერ ამსუბუქებს დისკომფორტს - ის აძლიერებს მას. საკუთარი თავის მუდმივი გაკიცხვა ამცირებს შინაგან რესურსებს, ეფექტური მოქმედების მოზიდვის ნაცვლად. კრიტიკული განსჯის მიღება, რომელიც ჩვენი ხასიათის ბუნებაზეა პროექცირებული, სწრაფად ძირს უთხრის მოქმედებას, თრგუნავს ჩვენს სულებს და ხელს უწყობს უკან დახევას, იმის ნაცვლად, რომ წინ წავიწიოთ ცოტა უფრო შორს.
ასე რომ, მეგობრებო ვეცადოთ უფრო კეთილგანწყობილები ვიყოთ ჩვენი ჩვეულებრივი და ბუნებრივი ნაკლოვანებების მიმართ.