აკრძალული წიგნები 😮 🤷‍♀️

წიგნის აკრძალვის მრავალი მიზეზი არსებობს. მან შეიძლება შეარყიოს დომინანტური კულტურის შესახებ გავრცელებული შეხედულება, შეიძლება შოკში ჩააგდოს აუდიტორია გროტესკული, სექსუალური ან უხამსი ენის გამოყენების გამო, ან ჩაითვალოს საზოგადოებაში დაპირისპირების ხელშემწყობად.
რა მიზეზიც არ უნდა იყოს, წიგნის აკრძალვის შემდეგ, მის გარშემო იქმნება ერთგვარი მისტიკის აურა, რომელიც უმეტეს შემთხვევაში იზიდავს მკითხველს, რომლებსაც სურთ თავად გადაწყვიტონ, ნამდვილად უვარგისია თუ არა ის გამოსაცემად. ასე რომ, ზედმეტი ლაპარაკის გარეშე, გადახედეთ წიგნების ამ სიას, რომლებიც დროთა განმავლობაში და მთელ მსოფლიოში აიკრძალა, რათა თავად გადაწყვიტოთ, იმსახურებენ თუ არა ისინი ამ კამათს.

„ალისა საოცრებათა ქვეყანაში“ (1865), ლუის კეროლი

აიკრძალა რადგან მეცნიერები მას ლიტერატურული სისულელის ჟანრის განსახიერებად მიიჩნევენ, ხოლო ბავშვებისთვის შეუსაბამოდ მიიჩნევდნენ - მისი ნათელი ხატოვნებისა და კომიკური ახირებების გამო, ზოგიერთს შეიძლება გაუკვირდეს, თუ ლუის კეროლის (ჩარლზ დოჯსონის ფსევდონიმი) „ალისა საოცრებათა ქვეყანაში“ აკრძალული წიგნების სიაში აღმოჩნდება. თუმცა, საბავშვო წიგნი - ახალგაზრდა გოგონას ოცნების შესახებ, რომელიც კურდღელს ორმოში გაჰყვება და აბსურდულ სამყაროში აღმოჩნდება, სადაც ყველაფერი, თითოეული დეტალი არალოგიკურია და სხვადასხვა ფორმის, ფერისა და ზომის არსებები ბინადრობენ - სხვადასხვა დროს და სხვადასხვა მიზეზის გამო თავდასხმის ობიექტი გახდა და აკრძალეს.
1900 წელს აშშ-ს ერთ-ერთმა სკოლამ წიგნი სასწავლო გეგმიდან ამოიღო იმ მოტივით, რომ მასში შეტანილი იყო გინებები და მიანიშნებდა მასტურბაციასა და სხვა სექსუალურ ფანტაზიებზე, ასევე ბავშვების თვალში ამცირებდა გარკვეული ავტორიტეტული ფიგურების რეპუტაციას. დაახლოებით სამი ათწლეულის შემდეგ, მსოფლიოს მეორე მხარეს, ჩინეთის ჰუნანის პროვინციაში წიგნი აკრძალეს ცხოველების ადამიანური ენით საუბრის გამო, რადგან პროვინციის გუბერნატორი წუხდა, რომ ცხოველების ადამიანებთან გაიგივება საზოგადოებისთვის კატასტროფული შედეგების მომტანი იქნებოდა.
დისნეის მიერ 1951 წელს გადაღებული ფილმის „ალისა საოცრებათა ქვეყანაში“ გამოსვლიდან დაახლოებით ათი წლის შემდეგ, წიგნმა კვლავ გამოიწვია უკმაყოფილება, - ამჯერად 1960-იან წლებში ამერიკაში მცხოვრებმა მშობლებმა წამოაყენეს პრეტენზიები, რადგან მათ სჯეროდათ, რომ წიგნი, ფილმთან ერთად, ჰალუცინოგენური ნარკოტიკების მოხმარების „აშკარა“ მინიშნებებით ნარკოტიკების განვითარებას უწყობდა ხელს.
სხვადასხვა კულტურული სექტის მხრიდან ასეთი შენიშვნების მიუხედავად, კეროლის თამაშ-თამაშებით სავსე ნაშრომმა გაუძლო დროს და დღესაცაღარფრთოვანებს მკითხველს, მისი დროის მათემატიკური, პოლიტიკური და სოციალური სისტემების გამჭრიახი და ორიგინალური კრიტიკით.



„ულისე“ (1922) ჯეიმს ჯოისის ავტორობით

ჯეიმს ჯოისის „ულისე“ 1918-20 წლებში სერიული გამოცემის შემდეგ, ითვლებოდა რომ უხამსობასა და გენიალურობას შორის ზღვარს სცილდება. რომანი, რომელიც მებრძოლი მხატვრის, სტივენ დედალუსის, ებრაელი სარეკლამო მუშაკის, ლეოპოლდ ბლუმის და ლეოპოლდის მეუღლის, მოლი ბლუმის ცხოვრებას მოგვითხრობს, ერთდროულად შეხვდა ჯოისის მოდერნისტი თანამედროვეების, მათ შორის ერნესტ ჰემინგუეის, ტ.ს. ელიოტის და ეზრა პაუნდის მოწონებას, ხოლო ინგლისურენოვან ქვეყნებში უხამსობის წინააღმდეგ მებრძოლთა მხრიდან ზიზღს.
შეერთებულ შტატებში ისეთი კომიტეტები, როგორიცაა ნიუ-იორკის მანკიერებების ჩახშობის საზოგადოება, წარმატებით მუშაობდნენ „ულისეს“ აკრძალვაზე მას შემდეგ, რაც გამოქვეყნდა ნაწყვეტი, რომელშიც მთავარი გმირი სექსუალურ სიამოვნებას იღებდა. ამრიგად, ის ამერიკაში კონტრაბანდად ითვლებოდა ათწლეულზე მეტი ხნის განმავლობაში, სანამ 1933 წელს „შეერთებული შტატები ერთი წიგნის წინააღმდეგ“ სასამართლო საქმემ აკრძალვა არ მოხსნა. გაერთიანებულ სამეფოშიც ანალოგიურად აიკრძალა რომანი 1930-იანი წლების შუა პერიოდამდე მისი აშკარა სექსუალობისა და სხეულის ფუნქციების გრაფიკული გამოსახვის გამო. თუმცა, ავსტრალიამ რომანის აკრძალვა პერიოდულად განახორციელა მისი გამოცემიდან 1950-იანი წლების შუა პერიოდამდე. 1941 წელს საბაჟო მინისტრმა, როგორც ამბობენ, განაცხადა, რომ წიგნი „შემოქმედისა და ეკლესიის დაცინვას უწყობს ხელს... ასეთ წიგნებს შეუძლია სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინონ ავსტრალიის ოჯახური ცხოვრების სტანდარტებზე“. განაცხადა მან.
მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთს ამჟამადაც წიგნი შეიძლება უხამსად და საჯარო კითხვისთვის უვარგისად მიაჩნდეს, მსოფლიოს უნივერსიტეტები „ულისეს“ უდიდეს პატივს სცემენ ცნობიერების ნაკადის ტექნიკის ოსტატურად ჩვენების, ასევე მისი ზედმიწევნით სტრუქტურირებული სიუჟეტის გამო, რომელიც თანამედროვე ადამიანის ბრძოლის შესახებ სხვადასხვა თემას ერთმანეთში ოსტატურად ურევს.



„კირჩხიბის ტროპიკი“ (1934), ჰენრი მილერი

გასაკვირი არ არის, რომ ჰენრი მილერის „კირჩხიბის ტროპიკი“ ამ სიაში მოხვდა, -აშშ-ში უხამსობის 100-მდე საქმისა და სხვა ქვეყნებში უამრავი აკრძალვის შემდეგ.
ჰენრი მილერის ავტობიოგრაფიული ნაშრომი საფრანგეთში ემიგრანტად ყოფნისას მისი სექსუალური გამოცდილებების შესახებ, მოიცავს სადომაზოხისტურ სექსს, პროსტიტუციას და კანონით გათვალისწინებულ გაუპატიურებას, ყველაფერი ეს შერწყმულია არეულ ფილოსოფიურ საუბრებთან და ცხოვრების სუნთქვაშეკრულ ზეიმთან - დღესდღეობით არ არის მიჩნეული უხამსად და სარგებლობს თავისუფლებით, რომ თაროზე მოთავსდეს ლიტერატურული ისტორიის ყველაზე გავლენიან ტექსტებთან ერთად.
1934 წელს საფრანგეთში რომანის პირველად გამოცემის დროს (რომელიც, როგორც ამბობენ, მხოლოდ იმიტომ იყო დაშვებული, რომ ის ინგლისურ ენაზე იყო დაწერილი და განკუთვნილი მხოლოდ ინგლისურენოვანი მკითხველებისთვის), მისმა სექსუალურმა გულწრფელობამ, აშკარა მიზოგინიასთან, რასიზმთან და ანტისემიტიზმთან ერთად, როგორც ავტორიტეტული პირები, ასევე მკითხველები აიძულა, რომ წიგნის აკრძალვისთვის დაეჭირათ მხარი, რამაც შემდგომში მისი გამოცემის თავისუფლების მოთხოვნა გამოიწვია.
დაინტერესებულმა მკითხველებმა დიდი ძალისხმევა გასწიეს წიგნის ასლების თავიანთ ქვეყნებში კონტრაბანდულად შესატანად, რათა თავად გაერკვიათ, თუ რა იკრძალებოდა. ამას მოჰყვა მრავალი კონფისკაცია, უხამსობის შემთხვევები და მილერის, როგორც ავტორის, გარშემო გამორჩეული აურის შექმნა - კერძოდ, ბიტ თაობის გვიანდელი წევრების მიერ, რომლებზეც მან მნიშვნელოვანი გავლენა მოახდინა. მიუხედავად იმისა, რომ ამ რომანის გარშემო არსებული დავა ხმამაღალი იყო, მილერმა განაგრძო რომანების გამოცემა, რომლებიც იმავე გულწრფელი, კომედიური და მშვიდი ტონით მოგვითხრობდა ადამიანის სექსუალობის შესწავლაზე.



ჯორჯ ორუელის „1984“ (1949)

ინგლისელმა მწერალმა ჯორჯ ორუელმა „1984“ 1949 წელს გამოაქვეყნა, როგორც ტოტალიტარიზმის წინააღმდეგ გაფრთხილება. რომანი, რომელიც დისტოპიურ საზოგადოებაზეა ორიენტირებული, ინგლისური ლიტერატურის კლასიკაა.

1945 წელს დიქტატორული საბჭოთა პრემიერის, იოსებ სტალინის კრიტიკული კომენტარის შემდეგ, ორუელმა გამოსცა „ცხოველების ფერმა“ - ალეგორიული იგავი რუსეთის ბოლშევიკური რევოლუციის შესახებ, რომელიც ასახავს სტალინის მიერ რევოლუციის საწყისი მიზნის ღალატს - ჯორჯ ორუელი ამის შემდეგ კიდევ უფრო შორს წავიდა და საკუთარი იმიჯი შელახა სამარცხვინო დიქტატორის თვალში, როდესაც 1949 წელს დაწერა „1984“. სტალინი ტექსტს მისი მმართველობის სტილის არასასურველ კრიტიკად მიიჩნევდა, რამაც აიძულა იგი საბჭოთა კავშირში აეკრძალა, აკრძალვა, 1988 წლამდე ძალაში დარჩა.
საკამათო რომანი მოგვითხრობს რიგითი მოქალაქის მცდელობის შესახებ, თავი დააღწიოს დისტოპიური მთავრობის ყველგანმყოფ თვალს და ეხება ნაციონალიზმის ბუნებას, სექსუალურ რეპრესიებს, ცენზურას და პირად ცხოვრებას. „1984“-მა რუსეთის გარდა სხვა ადგილებშიც გამოიწვია აჟიოტაჟი. შეერთებულ შტატებში სხვადასხვა სოციალურმა ჯგუფმა დაგმო რომანი და სცადა მისი წიგნის მაღაზიებიდან ამოღება. რომანზე ეს თავდასხმები გარკვეულწილად წინააღმდეგობრივი იყო: ზოგი ამტკიცებდა, რომ ის პროკომუნისტური იყო, ზოგი კი - ანტისამთავრობო. თუმცა, დღეს ორუელის რომანს ბევრი აღნიშნავს, როგორც გამჭრიახ და, ზოგიერთ შემთხვევაში, ნათელმხილველ კომენტარს ყველგან გავრცელებული, ზედმეტად ბიუროკრატიული სამთავრობო ინსტიტუტების შესაძლო შედეგებზე.



ლოლიტა (1955) - ვლადიმერ ნაბოკოვი

როგორც ცნობილია, გამოცემამდე „ლოლიტას“ ავტორიც კი დაფიქრდა, უნდა ყოფილიყო თუ არა ის საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომი. რომანის გამოსაცემად მისი მეუღლის დარწმუნება დასჭირდა და რომანი 1955 წელს საფრანგეთში ცნობილ პორნოგრაფიულ პრესაში გამოვიდა. „ლოლიტას“ საკამათო სტატუსმა მისი წარმატება განაპირობა და მთელ მსოფლიოში ბესტსელერების სიის სათავეში მოექცა. თუმცა, მისი თემატიკა, რომელიც მკითხველს წარუდგინეს, როგორც გარდაცვლილი ევროპელი ინტელექტუალის მემუარები, რომელსაც ფანატიკურად ენატრებოდა 12 წლის გოგონა, რამდენიმე ავტორისთვის ძალიან უხამსი აღმოჩნდა და გამოცემის პირველი ათწლეულის განმავლობაში აიკრძალა საფრანგეთში, ინგლისში, არგენტინაში, ახალ ზელანდიასა და სამხრეთ აფრიკაში, ასევე ზოგიერთ ამერიკულ თემში. რომანის ერთ-ერთმა მიმოხილვამ ის როგორც „ინტელექტუალური პორნოგრაფია“ შეაფასა, რომელიც „ოქსფორდის ლექსიკონის რედაქტორებსაც გააოცებდა“. მკაცრი კრიტიკის მიუხედავად, ნაბოკოვის რომანი წაუკითხავი არ დარჩენილა და მეცნიერების მოწონება დაიმსახურა, რომლებიც სიყვარულის ფსიქოლოგიაზე მის ფიქრს აღნიშნავდნენ.



„მე ვიცი, რატომ მღერის გალიაში ჩიტი“ (1969), ავტორი მაია ანჯელოუ

მწერალ ჯეიმს ბოლდუინთან და კარიკატურისტ ჯულს ფაიფერთან შეხვედრამ შთააგონა მაია ანჯელოუს დაეწერა „ვიცი, რატომ მღერის გალიაში ჩიტი“, როგორც მისი მეგობრის, მარტინ ლუთერ კინგ უმცროსის მკვლელობის გასააზრებლად და რასიზმთან მის პირად ბრძოლაზე ყურადღების მისაქცევად. მან გამოაქვეყნა ქრონიკა სამხრეთის პატარა სოფლის თემში 1930-იან წლებში მისი მოზარდობის პერიოდის შესახებ, რომელიც მოგვითხრობს იქ განცდილ სექსუალურ და ემოციურ ტრავმაზე.
წიგნი მაშინვე პოპულარული გახდა, ნომინირებული იყო ეროვნული წიგნის პრემიაზე და ორი წლის განმავლობაში დარჩა ბესტსელერების სიებში. ისტორიული და კულტურული მნიშვნელობის მიუხედავად, წიგნი რეგულარულად იყო კრიტიკის საგანი, ამოღებული სკოლის საკითხავი სიებიდან და ბიბლიოთეკებიდან და მიჩნეული იყო ახალგაზრდა მკითხველებისთვის შეუფერებლად შეურაცხმყოფელი ენის გამოყენებისა და ძალადობაზე მინიშნებების გამო, ასევე სექსუალობასა და რასიზმზე ფოკუსირების გამო.
ამერიკის ბიბლიოთეკების ასოციაციის მონაცემებით, 1983 წლიდან მოყოლებული, წიგნი 35-ზე მეტ საჯარო გამოწვევას ან აკრძალვას გადაურჩა, მაგრამ ალაბამას შტატის სახელმძღვანელოების კომიტეტის წევრებმა მოითხოვეს წიგნის უარყოფა, რადგან ის „თეთრკანიანების მიმართ სიმწარესა და სიძულვილს გამოხატავს და ლესბოსელობის, ქორწინებამდელი სექსისა და გინების გამო ნორმიდან გადახრილ ქცევას უწყობს ხელს“.



ყველაზე ცისფერი თვალი (1970) ტონი მორისონი

ნობელის პრემიის ლაურეატი მწერლის, ტონი მორისონის სადებიუტო რომანი „ყველაზე ცისფერი თვალი“, რომელშიც მოქმედება მის მშობლიურ ქალაქ ლორეინში, ოჰაიოში, 1940-41 წლებში ვითარდება, მოგვითხრობს მსხვერპლი მოზარდი შავკანიანი გოგონას, პეკოლა ბრიდლავის, ისტორიას, რომელიც სილამაზესა და სოციალურ მიმღებლობას თეთრკანიანობასთან აიგივებს და ამიტომ ცისფერი თვალების ქონა სურს. მიუხედავად იმისა, რომ გამოცემის შემდეგ დიდწილად იგნორირებულია, რომანი ამჟამად ამერიკულ კლასიკად და დიდი დეპრესიის შემდეგ აფროამერიკელების გამოცდილების არსებით აღწერად ითვლება. ეს არის უდიდესი ემოციური, კულტურული და ისტორიული სიღრმის ნაწარმოები, რომელიც მდიდარია დასავლური ისტორიის, მედიის, ლიტერატურისა და რელიგიის მინიშნებებით, რომლებიც მოთხრობილია უნიკალური სტრუქტურისა და პერსპექტივის ხშირი ცვლილებების გამოყენებით. თუმცა, 1970 წელს გამოცემის შემდეგ, არაერთი მცდელობა იყო და კვლავ გრძელდება „ყველაზე ლურჯი თვალის“ სკოლებსა და ბიბლიოთეკებში აკრძალვისა, მასში სექსის, ძალადობის, რასიზმის, ინცესტისა და ბავშვთა მიმართ ძალადობის ასახვის გამო. ის ხშირად შედის ამერიკის ბიბლიოთეკების ასოციაციის აკრძალული და კრიტიკულად განწყობილი წიგნების სიაში. ასეთი მცდელობების ფონზე, ფერადკანიანთა განვითარების ეროვნულმა ასოციაციამ განაცხადა, რომ „ცენზურის ეს ტიპი უმეცრებასა და შეუწყნარებლობას აღრმავებს, რაც ჩვენს ახალგაზრდობას მოუმზადებელს ხდის, გაუმკლავდეს რასიზმის სირთულეებს, რომელთა წინაშეც ისინი გარდაუვლად აღმოჩნდებიან ცხოვრებაში“ და რომ მორისონის შემოქმედება „ჩვენი ქვეყნის ლიტერატურული მემკვიდრეობის კრიტიკულ ნაწილს წარმოადგენს“.



„სატანური ლექსები“ (1988) სალმან რუშდი

სალმან რუშდი, ისეთი ნაწარმოებების ავტორი, როგორიცაა „შუაღამის შვილები“, „სირცხვილი“ და „სატანური ლექსები“.

ცოტა ავტორს მიუღია ისეთი აშკარა ზიზღი ნაწარმოებისთვის, როგორც სალმან რუშდიმ მიიღო მისი რომანის „სატანური ლექსების“ გამო, რომელიც მოგვითხრობს ორი მამაკაცის ისტორიას, რომლებიც გაჟღენთილია ისლამური კულტურით და მათი (უ)უნარობის შესახებ, გაუმკლავდნენ დასავლურ გავლენას. რომანის გამოქვეყნებამ მუსლიმური საზოგადოების უმრავლესობის მხრიდან აშკარა ზიზღი გამოიწვია წინასწარმეტყველ მუჰამედის მსგავსი პერსონაჟის და ყურანის ტრანსკრიფციის მიმართ სავარაუდო მკრეხელური მოპყრობის გამო.
წიგნის თაროებზე გამოსვლიდან მალევე, 1989 წელს, ირანის პოლიტიკურმა და რელიგიურმა ლიდერმა, აიათოლა რუჰოლა ხომეინიმ, გამოსცა ფატვა, რომლითაც მოუწოდებდა რუშდის და მისი რედაქტორებისა და გამომცემლების მკვლელობისკენ. რუშდის საჯარო გამოსვლები მას შემდეგ მკვეთრად შეიზღუდა და ის იძულებული გახდა ხშირად გადასულიყო საცხოვრებელი ადგილიდან სხვა საცხოვრებელში, მუდმივად მცველების თანხლებით. „სატანური ლექსები“ აკრძალვის წინაშე დადგა მრავალ ქვეყანაში, მათ შორის ბანგლადეშში, ეგვიპტეში, ირანში, პაკისტანსა და სამხრეთ აფრიკაში. (რუშდის დაბადების ადგილას, ინდოეთმა „სატანური ლექსების“ იმპორტის აკრძალვა დააწესა, თუმცა ეს აკრძალვა 2024 წელს გაუქმდა, რადგან ორიგინალი დოკუმენტების სასამართლოსთვის წარდგენა შეუძლებელი გახდა.)



„ნახევარ განაკვეთზე მომუშავე ინდიელის აბსოლუტურად ჭეშმარიტი დღიური“ (2007) - შერმან ალექსი

ამ წიგნმა 2007 წელს გამოსვლისთანავე მოიპოვა წარმატება და სხვა ჯილდოებთან ერთად იმ წლის ახალგაზრდული ლიტერატურის ეროვნული წიგნის ჯილდოც მოიპოვა. ალექსიმ პირადი გამოცდილებიდან გამომდინარე წარმოადგინა ჯუნიორის - ამერიკელი მკვიდრი მოზარდის ისტორია, რომელიც რეზერვაციის სკოლას ტოვებს და თეთრკანიანთა საშუალო სკოლაში სწავლობს - ისტორია დღიურის სახით, ინოვაციური შრიფტის ცვლილებებისა და კარიკატურების (ელენ ფორნის ილუსტრირებული) გამოყენებით, რათა მკითხველთან ახალი გზებით დაკავშირება შეძლებოდა. მან საკმაოდ კარგი შეფასებები მიიღო მაგრამ მიუხედავად ამისა, „ნახევარ განაკვეთზე მომუშავე ინდიელის აბსოლუტურად ჭეშმარიტმა დღიურმა“ მნიშვნელოვანი უკმაყოფილება გამოიწვია და გამოქვეყნების შემდეგ უამრავჯერ იქნა გამოწვევის საგანი შეურაცხმყოფელი ენისა და რასიზმის გამოყენების, ასევე კულტურულად უგრძნობი და სექსუალურად ექსპლოციტური ხასიათის გამო. გარდა ამისა, რომანის გამოსვლიდან დაახლოებით ათი წლის შემდეგ, ალექსის წინააღმდეგ სექსუალური შევიწროების ბრალდებები გაჩნდა, რამაც წიგნის სკოლების სავალდებულო საკითხავ სიებში ყოფნასთან დაკავშირებით დამატებითი პრობლემები შექმნა. საერთო ჯამში, რომანი არაერთხელ (2010 წლიდან დაწყებული) მოხვდა ამერიკის ბიბლიოთეკების ასოციაციის ყველაზე პრობლემური წიგნების ყოველწლიურ სიაში და 2010-დან 2019 წლამდე ამ ასოციაციის 100 ყველაზე აკრძალული და პრობლემური წიგნის სიაში პირველ ადგილზე იყო.



მელისა (თავდაპირველად გამოიცა როგორც ჯორჯი 2015 წელს) ავტორი ალექს ჯინო

2015 წელს ჯორჯის სახელით გამოქვეყნების შემდეგ (მოგვიანებით გამოიცა როგორც მელისა ავტორის თხოვნით), ალექს ჯინოს რომანი - დაწერილი მესამედან მეშვიდე კლასის მკითხველებისთვის და მიძღვნილია „შენთვის, იმ დროისთვის, როცა თავს განსხვავებულად გრძნობდი“ - მრავალი ჯილდო მოიპოვა და ითარგმნა მსოფლიოს რამდენიმე ენაზე. ჯინოს მიერ მელისას, 10 წლის ტრანსგენდერი გოგონას ისტორიის მოთხრობამ, რომლის იდენტობასაც მისი ოჯახი და თანატოლები არ სცემენ პატივს და რომელიც ცდილობს მოიპოვოს მიმღებლობა და განსაზღვროს საკუთარი თავი, როდესაც მისი კლასი „შარლოტას ქსელს“ დგამს, დიდი მოწონება დაიმსახურა იმის პირდაპირი ასახვის გამო, თუ როგორ შეიძლება იზრდებოდეს ტრადიციული გენდერული ბინარული სისტემის გარეთ. თუმცა, რომანი ასევე სამი წლის განმავლობაში, ზედიზედ 2018–20 წლებში, ამერიკის ბიბლიოთეკების ასოციაციის 10 ყველაზე კრიტიკულად განწყობილი წიგნის ყოველწლიურ სიაში პირველ ადგილზე იყო, ხოლო ასოციაციამ ის 2010-2019 წლებში მეხუთე ყველაზე აკრძალულ და კრიტიკულად განწყობილ წიგნად დაასახელა. ის კითხვის ნიშნის ქვეშ დადგა, აიკრძალა ან სხვაგვარად შეიზღუდა LGBTQIA+ შინაარსის გამოყენების, ტრადიციულ რელიგიურ შეხედულებებთან კონფლიქტის და კონკრეტული საზოგადოების ღირებულებების შელახვის გამო. ჯინო, რომელიც თავს არაბინარულად მიიჩნევს და „ელის, რომ ზღვარზე აღმოჩნდება“, არ არის გაკვირვებული უარყოფითი რეაქციით, მაგრამ აგრძელებს წერას „გენდერულად არაკონფორმული ბავშვებისთვის, რა ენაზეც არ უნდა გამოიყენონ. რადგან თუ საკუთარ თავს ასახულად ხედავ, ეს იმის გაგების გზაა, რომ რეალური ხარ, რომ ამ სამყაროში შენი ადგილი გაქვს და რომ სხვა გხედავს“.


-
ეს რა თქმა უნდა არასრული სიაა, შემდეგ სტატიაში საბჭოთა კავშირში აკრძალული წიგნები განვიხილოთ 😊